Zapiekanka z serem i szynką to klasyka wśród szybkich obiadów, które ratują niejeden domowy budżet i czas zapracowanych rodziców. To danie, które przygotujemy dosłownie w kilkanaście minut, a następnie pozostawimy w piekarniku, by samo doszło do perfekcji. Soczysta szynka, rozpływający się ser i dodatki według własnego uznania sprawiają, że każdy członek rodziny znajdzie w niej coś dla siebie. Co więcej, to doskonały sposób na wykorzystanie resztek z lodówki, co czyni zapiekankę nie tylko pysznym, ale i ekonomicznym wyborem na codzienny obiad lub kolację.
Składniki na soczystą zapiekankę z serem i szynką
Podstawą udanej zapiekanki są składniki dobrej jakości. Warto postawić na aromatyczną szynkę i ser, który dobrze się topi. Poniżej znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz, aby przygotować zapiekankę dla 4 osób:
- 300 g makaronu (najlepiej rurki, penne lub świderki)
- 200 g szynki dobrej jakości (pokrojonej w kostkę)
- 200 g sera żółtego (polecamy mieszankę gouda i cheddar)
- 1 cebula (średniej wielkości)
- 2 ząbki czosnku
- 400 ml sosu pomidorowego (domowego lub z dobrej jakości passaty)
- 100 ml śmietanki 30%
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- 1 łyżeczka suszonego oregano
- 1 łyżeczka suszonej bazylii
- sól i pieprz do smaku
- opcjonalnie: 1 czerwona papryka, 100 g pieczarek
Przygotowanie zapiekanki krok po kroku
Przygotowanie zapiekanki z serem i szynką jest niezwykle proste, nawet dla początkujących kucharzy. Wystarczy wykonać kilka prostych kroków, aby stworzyć pyszne danie, które zadowoli całą rodzinę.
Przygotowanie składników
- Rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C (termoobieg) lub 200°C (grzanie góra-dół).
- Ugotuj makaron al dente według instrukcji na opakowaniu, odcedź i pozostaw w durszlaku.
- Posiekaj drobno cebulę i czosnek. Jeśli używasz dodatkowych warzyw, pokrój paprykę w kostkę, a pieczarki w plasterki.
- Pokrój szynkę w kostkę lub paski, a ser żółty zetrzyj na tarce o grubych oczkach.
Przygotowanie sosu
- Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, dodaj posiekaną cebulę i smaż na średnim ogniu przez 2-3 minuty, aż się zeszkli.
- Dodaj posiekany czosnek i smaż przez kolejną minutę, mieszając, aby czosnek się nie przypalił.
- Jeśli używasz dodatkowych warzyw, dodaj je teraz i smaż przez 3-4 minuty.
- Wlej sos pomidorowy, dodaj zioła, sól i pieprz. Gotuj na małym ogniu przez 5 minut.
- Na koniec dodaj śmietankę, wymieszaj i gotuj jeszcze przez minutę.
Składanie i pieczenie zapiekanki
- Naczynie żaroodporne (o wymiarach około 25×35 cm) lekko natłuść oliwą lub masłem.
- Na dno naczynia wlej połowę sosu pomidorowego.
- Dodaj ugotowany makaron i delikatnie wymieszaj z sosem.
- Rozłóż równomiernie pokrojoną szynkę na makaronie.
- Polej pozostałym sosem pomidorowym.
- Posyp całość startym serem, upewniając się, że pokrywa całą powierzchnię zapiekanki.
- Wstaw do rozgrzanego piekarnika i piecz przez 20-25 minut, aż ser się roztopi i lekko zarumieni.
Wskazówka szefa kuchni: Aby uzyskać idealnie złocistą skórkę, włącz funkcję grilla na ostatnie 2-3 minuty pieczenia, ale obserwuj zapiekankę, aby ser się nie przypalił!
Wartości odżywcze zapiekanki z serem i szynką
Zapiekanka z serem i szynką to danie bogate w białko, węglowodany i tłuszcze, co czyni je pełnowartościowym posiłkiem. Poniżej przedstawiamy przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (1/4 całej zapiekanki):
- Kalorie: około 550 kcal
- Białko: 25 g
- Węglowodany: 60 g
- Tłuszcze: 22 g
- Błonnik: 3 g
Wartości te mogą się różnić w zależności od dokładnych składników i ich ilości. Aby zmniejszyć kaloryczność dania, możesz użyć makaronu pełnoziarnistego, chudszej szynki oraz sera o obniżonej zawartości tłuszczu.
Wskazówki i warianty zapiekanki
Zapiekanka z serem i szynką to danie, które możesz modyfikować na wiele sposobów, dostosowując je do swoich preferencji i dostępnych składników. Oto kilka przydatnych wskazówek i ciekawych wariantów:
Porady dla idealnej zapiekanki
- Wybór makaronu: Najlepiej sprawdzają się kształty, które dobrze trzymają sos – rurki, świderki, penne czy farfalle.
- Konsystencja sera: Aby uzyskać idealnie kremową konsystencję, warto wymieszać kilka rodzajów sera – np. gouda dla elastyczności, cheddar dla smaku i mozzarella dla ciągnącej się tekstury.
- Gotowanie makaronu: Zawsze gotuj makaron al dente (czyli lekko twardawy), ponieważ będzie się jeszcze dopiekał w piekarniku.
- Przechowywanie: Zapiekanka świetnie nadaje się do przygotowania z wyprzedzeniem. Możesz ją złożyć dzień wcześniej, przechować w lodówce i upiec następnego dnia, wydłużając czas pieczenia o 5-10 minut.
Ciekawe warianty zapiekanki
- Zapiekanka z resztek wędlin: Zamiast szynki możesz użyć mieszanki różnych wędlin, które zalegają w lodówce – kiełbasy, boczku, salami czy pozostałości z obiadu.
- Wersja wegetariańska: Zastąp szynkę większą ilością warzyw – pieczarkami, cukinią, bakłażanem lub papryką.
- Zapiekanka z sosem beszamelowym: Dla bardziej kremowej wersji, zastąp sos pomidorowy klasycznym sosem beszamelowym.
- Wersja pikantna: Dodaj posiekaną paprykę jalapeno, chili w proszku lub płatki chili dla ostrzejszego smaku.
- Zapiekanka śniadaniowa: Dodaj jajka (wbij je na wierzch przed pieczeniem) dla bardziej sycącej wersji na brunch.
Rada kulinarna: Zapiekanka smakuje najlepiej świeżo upieczona, gdy ser jest jeszcze ciepły i ciągnący. Jeśli planujesz odgrzewać porcje, dodaj przed podgrzaniem odrobinę śmietany lub mleka, aby danie nie było zbyt suche.
Serwowanie i dodatki do zapiekanki
Zapiekanka z serem i szynką to danie, które samo w sobie stanowi pełnowartościowy posiłek, ale odpowiednie dodatki mogą znacząco podnieść jego walory smakowe i wizualne.
Propozycje podania
- Świeża sałatka z mieszanki sałat, pomidorków koktajlowych i ogórka z prostym dressingiem z oliwy i soku z cytryny
- Chrupiąca bagietka czosnkowa
- Lekka surówka z kapusty lub marchewki dla dodania świeżości
- Kieliszek półwytrawnego białego wina (dla dorosłych)
Dekoracja talerza
Aby zapiekanka prezentowała się apetycznie na talerzu, warto:
- Posypać porcję świeżo posiekaną natką pietruszki lub bazylią
- Skropić wysokiej jakości oliwą z oliwek
- Dodać kilka płatków świeżo startego parmezanu na wierzch
- Udekorować talerz świeżymi listkami bazylii lub mikroziołami
Zapiekanka z serem i szynką to doskonały przykład dania, które łączy w sobie prostotę przygotowania z wyśmienitym smakiem. Niezależnie od tego, czy przygotowujesz ją na szybki obiad w środku tygodnia, czy jako danie na nieformalne spotkanie z przyjaciółmi, z pewnością zdobędzie uznanie wszystkich biesiadników przy stole. Jej wszechstronność pozwala na niezliczone modyfikacje, dzięki czemu nigdy się nie znudzi, a bogactwo składników odżywczych sprawia, że jest to nie tylko pyszny, ale i wartościowy posiłek dla całej rodziny.