Burrata to prawdziwy skarb włoskiej kuchni, który w ostatnich latach zdobywa coraz większą popularność nie tylko we Włoszech, ale i na całym świecie. Ten wyjątkowy ser, choć przypomina mozzarellę, posiada niepowtarzalny charakter, który przyciąga coraz liczniejsze grono miłośników wyrafinowanego jedzenia. Odkryjmy wspólnie tajemnice tego kremowego przysmaku, jego fascynującą historię, tradycyjny proces wytwarzania oraz najlepsze sposoby wykorzystania go w kuchni.
Czym jest burrata i skąd pochodzi?
Burrata to wyjątkowy włoski ser, który na pierwszy rzut oka przypomina klasyczną mozzarellę, jednak kryje w sobie niespodziankę. Burrata składa się z zewnętrznej otoczki wykonanej z ciągnącej się mozzarelli oraz kremowego, miękkiego wnętrza wypełnionego mieszanką śmietanki i strzępków mozzarelli (tzw. stracciatella).
Nazwa „burrata” wywodzi się od włoskiego słowa „burro”, oznaczającego masło, co idealnie oddaje jej maślany, kremowy charakter. Ten wyjątkowy ser narodził się na początku XX wieku w regionie Apulia (Puglia) w południowych Włoszech, a dokładniej w okolicach miasta Andria. Powstał jako kreatywny sposób na wykorzystanie pozostałości po produkcji mozzarelli – lokalny serowar Lorenzo Bianchino wpadł na genialny pomysł, by zawinąć kremową mieszankę śmietanki i kawałków mozzarelli w elastyczny worek z ciągnącego się sera.
Burrata to ser z rodziny pasta filata (serów ciągniętych), wytwarzany tradycyjnie z mleka bawolic, choć obecnie często produkuje się ją również z mleka krowiego.
Jak produkuje się burratę?
Proces wytwarzania burraty rozpoczyna się podobnie jak w przypadku mozzarelli, jednak końcowy etap produkcji nadaje jej wyjątkowy charakter:
- Przygotowanie mleka – tradycyjnie używa się świeżego mleka bawolic, choć współcześnie często stosuje się mleko krowie.
- Podgrzewanie i dodanie kultur bakterii – mleko jest podgrzewane, a następnie wzbogacane kulturami bakterii, które inicjują proces fermentacji.
- Dodanie podpuszczki – powoduje ścinanie się mleka i powstanie skrzepu.
- Obróbka skrzepu – po uformowaniu skrzep jest precyzyjnie krojony na mniejsze kawałki.
- Parzenie i rozciąganie – masa serowa jest zalewana gorącą wodą i rozciągana, co nadaje jej charakterystyczną elastyczną konsystencję (technika pasta filata).
- Formowanie otoczki – z części masy formuje się płaski dysk, który stanie się zewnętrzną otoczką burraty.
- Przygotowanie wnętrza – pozostała część sera jest delikatnie rozdrabniana na strzępki i łączona ze śmietanką, tworząc aksamitną stracciatellę.
- Wypełnienie i zamknięcie – dysk jest zręcznie formowany w kieszeń, wypełniany kremowym wnętrzem i starannie zamykany, tworząc charakterystyczny kształt przypominający sakiewkę.
Burrata vs mozzarella – kluczowe różnice
Choć burrata i mozzarella są blisko spokrewnione, kilka istotnych cech wyraźnie odróżnia te sery od siebie:
Struktura – mozzarella ma jednolitą konsystencję w całej swojej objętości, podczas gdy burrata składa się z dwóch wyraźnie różnych części: zewnętrznej otoczki i kremowego, niemal płynnego wnętrza.
Kremowość – burrata jest znacznie bardziej kremowa i maślana w smaku dzięki śmietance we wnętrzu, co nadaje jej wyjątkową delikatność i bogactwo.
Trwałość – burrata jest serem o krótszym terminie przydatności niż mozzarella. Najlepiej smakuje świeża, najlepiej spożyta w ciągu 24-48 godzin od produkcji, gdy wszystkie jej aromaty i tekstura są na szczytowym poziomie.
Zastosowanie – ze względu na płynne, kremowe wnętrze, burrata sprawdza się najlepiej w daniach, gdzie może być serwowana w całości, a nie krojona jak mozzarella, co pozwala w pełni docenić moment, gdy kremowe wnętrze wypływa po przekrojeniu.
Jak podawać i jeść burratę?
Burrata najlepiej smakuje, gdy jest podawana w prosty sposób, który pozwala wyeksponować jej wyjątkowy smak i teksturę:
Klasyczne podanie – burrata doskonale komponuje się z dojrzałymi, soczystymi pomidorami, świeżą bazylią, wysokiej jakości oliwą z oliwek extra virgin i szczyptą soli morskiej. To najprostszy i zarazem jeden z najlepszych sposobów, by docenić jej wyjątkowy charakter.
Z pieczywem – świeża, chrupiąca bagietka lub aromatyczna focaccia stanowią idealne towarzystwo dla kremowej burraty, pozwalając wydobyć pełnię jej smaku.
W sałatkach – burrata może stanowić centralny element wyrafinowanych sałatek, np. z pikantną rukolą, delikatnym prosciutto i grillowanymi brzoskwiniami, tworząc harmonijne połączenie smaków i tekstur.
Z makaronami – dodana na wierzch gorącego makaronu burrata topi się częściowo, tworząc kremowy, otulający każdy kęs sos, który nadaje potrawie niepowtarzalny charakter.
Tradycyjny sposób jedzenia burraty: najpierw delikatnie naciąć wierzch sera, aby kremowe wnętrze mogło powoli wypłynąć, a następnie rozkoszować się fascynującym połączeniem dwóch różnych konsystencji.
Burrata w nowoczesnej kuchni włoskiej
W ostatnich latach burrata zyskała status kultowego składnika zarówno we Włoszech, jak i na międzynarodowej scenie kulinarnej. Szefowie kuchni na całym świecie z pasją eksperymentują z tym serem, tworząc innowacyjne dania:
Burrata na pizzy – dodawana na gotową pizzę tuż po wyjęciu z pieca, gdzie delikatnie się ogrzewa, ale zachowuje swoją kremową konsystencję, tworząc luksusowy akcent na klasycznym włoskim daniu.
Z owocami – zaskakujące połączenia burraty z sezonowymi owocami, takimi jak soczyste figi, słodkie truskawki czy aromatyczne brzoskwinie, tworzą fascynujący kontrast słodko-słony, który pobudza wszystkie zmysły.
Z warzywami sezonowymi – grillowane szparagi, pieczone buraki czy marynowana cukinia stanowią doskonałe towarzystwo dla kremowej burraty, podkreślając jej delikatność i dodając potrawom głębi smaku.
W deserach – niektórzy innowacyjni kucharze odważnie eksperymentują z burratą w słodkich daniach, łącząc ją z płynnym miodem, chrupiącymi orzechami i świeżymi owocami, tworząc niekonwencjonalne, ale zachwycające kompozycje.
Burrata, choć wywodzi się z tradycyjnej kuchni włoskiej, doskonale odnajduje się we współczesnych trendach kulinarnych, które cenią prostotę, autentyczność i najwyższą jakość składników. Jej rosnąca popularność dowodzi, że nawet w świecie skomplikowanych technik kulinarnych, to właśnie naturalne, rzemieślnicze produkty potrafią zdobyć serca i podniebienia najbardziej wymagających smakoszy. Każde spotkanie z burratą to małe święto dla podniebienia – moment, w którym prostota spotyka się z doskonałością.